5 kroków do budowania zdrowych relacji społecznych

Współczesna młodzież mierzy się z wieloma wyzwaniami w zakresie relacji społecznych. Media społecznościowe, presja rówieśnicza, brak umiejętności komunikacyjnych, a co za tym idzie, nieporozumienia, konflikty, wykluczenie, agresja, brak chęci do życia i motywacji do działania. Choć młodzi ludzie bardzo potrzebują akceptacji rówieśników i przynależności grupowej, nie zawsze potrafią odnaleźć się w otaczającym ich świecie - czują się odizolowani oraz samotni.

Jak zatem wspierać młodzież w budowaniu zdrowych, trwałych relacji? Oto pięć kluczowych kroków.

KROK PIERWSZY

SAMOŚWIADOMOŚĆ

Pomóż dziecku lepiej poznać siebie, rozwijając jego samoświadomość. Możesz to robić poprzez codzienne rozmowy, wspólne aktywności i stworzenie bezpiecznej przestrzeni do samopoznania. Dzięki temu nastolatek nauczy się dostrzegać swoje mocne strony, ograniczenia, wartości oraz potrzeby. W tym procesie ważna jest również samoregulacja emocji - umiejętność przeżywania i kontrolowania uczuć bez ich tłumienia. Wspieraj dziecko w akceptacji emocji i ich przepuszczania przez ciało.

KROK DRUGI

EMOCJE NA TAK

Pomóż nastolatkowi zrozumieć i nazwać własne emocje. Każda z nich jest ważna oraz potrzebna. Radość, smutek, złość, strach, odraza, zaskoczenie – to sześć podstawowych emocji, które pełnią ważną funkcję w codzienności, pomagając nam przetrwać i prowadzić szczęśliwe życie. Emocje prowadzą do wartości i potrzeb. Pokazują, co nam służy, a co szkodzi. Umiejętność ich rozpoznawania pozwala lepiej zrozumieć siebie oraz budować relacje oparte na autentyczności. Twoja postawa jako rodzica lub opiekuna ma ogromne znaczenie - pokaż, jak radzić sobie z trudnymi emocjami i bądź filarem stabilności emocjonalnej dla młodego człowieka.

KROK TRZECI

EMPATIA

Rozwijaj u dziecka dobrze rozumianą empatię poprzez obecność, zaangażowanie, brak oceny i gotowość. Empatię rozumiemy jako zagwarantowanie przestrzeni drugiej osobie do przeżywania wszystkich emocji - szczególnie tych trudnych – bez oceniania i udzielania rad. Dlaczego to tak ważne? Empatia pozwala zrozumieć uczucia, emocje i potrzeby innych osób, co jest kluczowe w budowaniu trwałych relacji. Rozmawiajcie o uczuciach oraz emocjach – nie tylko tych pozytywnych, ale również trudnych. Uczcie się wzajemnie dostrzegania różnic, akceptacji odmienności czy patrzenia z perspektywy drugiego człowieka.

KROK CZWARTY

KOMUNIKACJA

Zdrowa relacja opiera się na dialogu, a nie monologu. Komunikacja jest fundamentem każdej relacji. Umiejętność wyrażania swoich myśli i uczuć w sposób otwarty, ale jednocześnie pełen szacunku, pomaga unikać konfliktów oraz budować zaufanie. Naucz dziecko mówienia o swoich potrzebach i emocjach, aby tworzyło zdrowe relacje. Unikaj barier komunikacyjnych i pomóż mu rozróżniać komunikację asertywną od agresywnej czy uległej. Uczcie się wzajemnie aktywnego słuchania. Rozmawiajcie jak najczęściej „twarzą w twarz”, zamiast wyłącznie za pośrednictwem komunikatorów.

KROK PIĄTY

GRANICE, czyli NIE Z MIŁOŚCI

Granice pomagają młodym ludziom określić, co jest dla nich komfortowe, a co nie. Bez jasnych granic łatwo o manipulację, brak szacunku czy nadmierne poświęcanie się dla innych. Ucz dziecko, że odmawianie i mówienie „nie” jest w porządku. Komunikuj dziecku swoje granice:

Nie chcę, żebyś do mnie mówił w ten sposób
Złości minie, kiedy kolejny raz umawiamy się, a Ty nie jesteś na czas
Zależy mi, żebyś uprzedzał mnie o zmianach planów

Rozmawiaj o istotność szanowania granic innych oraz toksycznych relacjach, aby nastolatek potrafił je rozpoznać i unikać.

PODSUMOWANIE

Budowanie zdrowych relacji społecznych to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i praktyki. Młodzi ludzie potrzebują wsparcia dorosłych, którzy pokażą im, jak być dobrym przyjacielem, jak komunikować swoje potrzeby oraz jak radzić sobie z konfliktami. Pamiętaj, że najlepszym nauczycielem jest przykład – młodzi ludzie uczą się przede wszystkim poprzez obserwację, a rodzice są pierwszymi wzorcami do naśladowania. Dlatego ważne jest, aby rodzice sami praktykowali zdrowe relacje społeczne. Okazywanie empatii, szacunku czy asertywności w relacjach z innymi ludźmi daje nastolatkom konkretne przykłady, jak budować swoje własne relacje. Badania wykazują, że dzieci, które obserwują pozytywne wzorce w rodzinie, mają większe szanse na nawiązywanie zdrowych oraz trwałych więzi w późniejszym życiu.