Higieniczne mycie rąk - 12 zasad mycia dłoni

Bardzo ważne jest, żeby ręce myć każdorazowo po powrocie z miejsc publicznych, a więc po przyjściu do pracy oraz do domu. W przestrzeni publicznej, a więc komunikacji miejskiej czy w sklepach bardzo łatwo o kontakt z chorobotwórczymi drobnoustrojami.

Co dalej? Bardzo ważne jest mycie rąk po skorzystaniu z toalety, bez względu na to, czy korzystamy z niej w miejscu publicznym, czy w domu. Dbajmy o mycie rąk przed posiłkiem, ale też przed przystąpieniem do jego przygotowania. Ręce powinniśmy myć również po zakończonej pracy w kuchni, zwłaszcza, gdy przygotowywaliśmy surowe warzywa i owoce, mięso oraz ryby. Myjmy dłonie po użyciu chusteczki do nosa, gdy zasłaniamy rękami usta podczas kaszlu i kichania, po kontakcie z osobami chorymi, po zmianie pieluszki dziecka i opróżnieniu jego nocnika, po kontakcie ze zwierzętami i po uprzątnięciu ich kuwety. Mówiąc bardziej ogólnie, powinniśmy myć ręce zawsze po tym, gdy mieliśmy kontakt z płynami ustrojowymi zwierząt oraz ludzi.

1.  Cały proces powinien trwać od 40 do 60 sekund.
2.  Zwilż dłonie wodą.
3.  Nałóż mydło w ilości wystarczającej do pokrycia całych dłoni.
4.  Pocieraj dłoń o dłoń wewnętrznymi stronami, wykonując ruchy koliste.
5.  Pocieraj wnętrzem prawej dłoni wierzchnią stronę dłoni lewej, zwracając szczególną uwagę na przestrzenie między palcami. Tak samo umyj drugą rękę.
6.  Spleć dłonie i ponownie umyj przestrzenie pomiędzy palcami.
7.  Złóż prawą dłoń w pięść i pocieraj nią o wnętrze dłoni lewej, następnie zamień dłonie.
8.  Obejmij prawy kciuk i umyj go ruchami obrotowymi. Zrób to samo z lewym kciukiem.
9.  Otwórz prawą dłoń i w jej zagłębieniu umyj opuszki palców lewej ręki. Wykonuj ruchy okrężne. Powtórz to samo z opuszkami palców drugiej dłoni.
10.  Dokładnie opłucz dłonie pod bieżącą wodą.
11.  Starannie osusz dłonie papierowymi ręcznikami.
12.  Zakręć wodę, chwytając kran przez ręcznik.
13.  Wyrzuć papier. Twoje ręce są czyste!

Podczas stosowania się do powyższej instrukcji mycia rąk, przestrzegaj także tych dodatkowych zasad:

Zasada nr 3: Używaj ciepłej wody. Niewskazana jest ani zimna, ani gorąca.

Zasada nr 4: Nie używaj suszarki do rąk. To siedlisko bakterii, które wraz z ciepłym powietrzem mogą ponownie zasiedlić Twoje dłonie.

Zasada nr 5: W miejscach publicznych uważaj na klamki, drzwi oraz inne elementy wyposażenia, których dotykasz po umyciu rąk i przy wychodzeniu z toalety. W miarę możliwości staraj się ich nie dotykać, jeśli możesz, naciskaj na klamkę łokciem.

W okresach szczególnej zachorowalności, np. w sezonie grypowym, instrukcję „jak myć ręce?” warto powiesić sobie na drzwiach łazienki. Najlepiej, by miała ona formę obrazkową. Wystarczy jeden rzut oka na kartkę, by przypomnieć sobie wszystkie kroki związane z prawidłowym myciem rąk. Jesteśmy jednak pewni, że regularne mycie rąk według wytycznych WHO szybko wyrobi w nas nawyk, a kolejne etapy higienicznego mycia dłoni na stałe wejdą nam w pamięć.

W kontekście ochrony przed wirusami i innymi patogenami coraz częściej mówi się o higienicznym myciu rąk metodą Ayliffe. Tzw. mycie rąk Ayliffe to metoda mycia dłoni opracowana przez angielskiego mikrobiologa Grahama Ayliffe. Początkowo dotyczyło ono zaleceń dla pracowników służby zdrowia w zakresie zachowania higieny przed kontaktem z pacjentem, w trakcie oraz po jego zakończeniu. Rodzi się zatem pytanie, czy mycie rąk metodą Ayliffe to sposób, który powinniśmy stosować jako codzienny standard. Okazuje się, że tak, bo higieniczne mycie rąk wg Ayliffe to tak naprawdę podstawa dla współczesnych wytycznych WHO, o których mówiliśmy wcześniej!

Warto wiedzieć, że mycie rąk Ayliffe można stosować nie tylko do mycia dłoni, ale także do aplikacji środków dezynfekujących. Założeniem metody Ayliffe jest to, by podczas mycia bądź dezynfekcji rąk nie omijać ani jednego miejsca dłoni, w którym mogłyby pozostać bakterie. Poszczególne kroki pozostają takie same, jak w schemacie WHO. Skąd jednak mamy wiedzieć, jak długo wykonywać poszczególne ruchy? Wystarczy, że każdy krok powtórzymy 5 razy – całe mycie rąk powinno zająć nam wówczas przynajmniej pół minuty.

Zasada nr 6: Każdy z etapów mycia rąk wg Ayliffe/WHO powtórz 5 razy – na obie dłonie.

Dziecko może się zniechęcić do mycia rąk, jeśli jest to dla niego niewygodne. Powinniśmy zatem zaopatrzyć się w podest lub niskie schodki, które będą stanowić podwyższenie dla dziecka podczas stania przy umywalce. Podsadzanie dziecka na kolanie będzie niewygodne dla obu stron, zarówno rodzic, jak i dziecko będą zniecierpliwieni i sfrustrowani, a do efektywnej nauki potrzeba czasu, cierpliwości i pozytywnego podejścia.

Czego jeszcze potrzeba? Osobnego ręczniczka, nierzadko nawet osobnego mydła. Wiele dzieci lubi mieć własne, kolorowe akcesoria do mycia, ale uwaga! Inne myją ręce chętniej, gdy mogą to robić zupełnie tak, jak dorośli, czyli mydląc dłonie dużą kostką mydła i wycierając się we wspólny ręcznik do rąk. Jeśli jednak akcesoria dorosłych nie wzbudzają w maluchu większego zainteresowania, zaopatrzmy się np. w kolorowy dozownik do mydła w wesołym kształcie, który będzie zachęcał dziecko do korzystania z niego. Eksperymentujmy stosując raz mydło w płynie, innym razem mydło w kostce.

Mycie rąk dzieci powinno być też dobrą zabawą – dzięki temu maluch za każdym razem będzie mył ręce z radością na twarzy. Jak dobrze bawić się podczas mycia rąk? Np. sprawdzając, jakie zabawne odgłosy wydają mokre, namydlone ręce! Dziecko z pewnością będzie chciało odtworzyć dźwięki, które mu zaprezentujemy.

Zasada nr 7: Dzieci uczą się przez naśladownictwo i zabawę. Ich największym autorytetem są rodzice i dziadkowie. Przyzwyczajajmy je do częstego mycia rąk od najmłodszych lat!

Wróćmy jeszcze do tematu dezynfekcji rąk, który dotąd jedynie zasygnalizowaliśmy. Warto wiedzieć, że w sytuacjach szczególnego ryzyka zarażania się różnymi chorobami, możemy pomagać sobie również poprzez mycie rąk bez wody. Jakie to sytuacje? Np. podróż samolotem czy pociągiem oraz poruszanie się po miejscach publicznych w obcych krajach, zwłaszcza odległych nam nie tylko geograficznie, ale też kulturowo i pod względem… warunków sanitarnych. Dezynfekcja skóry rąk ma szczególne znaczenie w krajach, co do których wydaje się ostrzeżenia o możliwości zachorowania np. na WZW typu A.

Do łatwej dezynfekcji rąk w każdych warunkach stosuje się żele antybakteryjne. Są to preparaty przygotowane na bazie alkoholu, najskuteczniejszego i najłatwiej dostępnego środka eliminującego różnego rodzaju patogeny. Żele antybakteryjne można zakupić w drogerii lub aptece. Dobrze, by w składzie wybranego preparatu znalazły się substancje nawilżające, np. gliceryna, bo alkohol działa na skórę silnie wysuszająco. Żele nie wymagają spłukiwania, wystarczy dokładnie rozprowadzić odpowiednią ich ilość na dłoniach – najlepiej omawianą wyżej metodą Ayliffe.

Zasada nr 8: Mycie i dezynfekcja rąk to podstawa działań zapobiegawczych, jeśli chodzi o wiele rodzajów chorób! Stosujmy mydło i żele antybakteryjne.

Nie tylko żele antybakteryjne powodują przesuszanie się skóry rąk. Takie samo działanie ma zbyt częste mycie rąk za pomocą zwykłego mydła oraz wody. Przesuszone dłonie są zaczerwienione, swędzą, pieką, może się na nich łuszczyć naskórek, mogą też pojawiać się bolesne pęknięcia.

Zasada nr 9: Aby częste mycie rąk nie powodowało takich dolegliwości, należy używać odpowiedniego mydła. Dobrze, by miało w swoim składzie substancje łagodzące i nawilżające. Jakie kosmetyki spełniają ten warunek?

• Mydło NIVEA Lemongrass & Oil z nawilżającą formułą i naturalnymi olejkami.
• Mydło NIVEA Blueberry & Milk. Zawiera łagodzące ekstrakt z jagód i proteiny mleka.
• NIVEA Milk Mydło z proteinami mleka.
• NIVEA Sea Minerals – mydło z morskimi minerałami, które zapobiegają wysuszaniu skóry.
• Mydło NIVEA Creme Care z pielęgnującymi witaminą B5 i olejkami.
• NIVEA Creme Soft – mydło z odżywczym olejkiem migdałowym.

Jak znaleźć kompromis? Jak sobie poradzić, gdy musimy dbać o częste mycie rąk, a jednocześnie bardzo źle na nie reagujemy? Przy bardzo częstym myciu rąk, oprócz używania właściwego mydła powinniśmy dbać o regenerację i zabezpieczanie dłoni stosując kremy do rąk. Krem powinien towarzyszyć każdemu z nas przez cały dzień. Najlepiej używać go po każdym umyciu dłoni. Krem do stosowania w ciągu dnia powinien zatem być lekki i bardzo dobrze się wchłaniać, by nie pozostawiał na skórze tłustej warstwy. Na noc warto natomiast używać kremu o bogatszym składzie, który głęboko odżywi dłonie po całym, wymagającym dniu. Kremy, które polecamy, to:

• NIVEA Błyskawicznie nawilżający krem do rąk – do stosowania w dzień.
• Krem do rąk NIVEA Moisture Care z oliwą z oliwek – również nadaje się do aplikacji w ciągu dnia.
• Intensywnie pielęgnujący krem do rąk NIVEA Intensive Care – do stosowania na dzień i na noc.

Tego typu kremy pomogą naprawiać uszkodzenia wywołane przez nadmierne mycie rąk oraz używanie żeli antybakteryjnych.

Zasada nr 10: Używajmy kremów do rąk – po każdym umyciu dłoni i na noc. To pomoże ograniczać wysuszający wpływ częstego mycia.

Na koniec mamy jeszcze kilka porad odnośnie higienicznego mycia rąk. Nawet trwające minutę szorowanie dłoni nie będzie w stu procentach skuteczne, jeśli przed myciem nie zdejmiemy z dłoni biżuterii. Chodzi oczywiście o pierścionki i obrączkę, pod którymi pozostają zanieczyszczenia, ale jeśli nosimy też bransoletki, których po umyciu rąk dokładnie nie osuszamy, to na nich także będą rozwijały się bakterie. Pamiętajmy także o paznokciach! Najbardziej higieniczne są oczywiście paznokcie krótko przystrzyżone. Jeśli nosimy dłuższe, koniecznie zwracajmy na nie uwagę podczas mycia. Ponieważ trudno jest usunąć spod nich wszystkie zanieczyszczenia, warto używać szczoteczki do rąk, która ułatwi to zadanie.

Zasada nr 11: Przed przystąpieniem do mycia rąk zdejmij z nich biżuterię.

Zasada nr 12: Dokładnie myj także paznokcie. Pomoże Ci w tym szczoteczka do rąk.

Czy tematowi mycia rąk rzeczywiście warto poświęcać aż tyle miejsca i czasu? Zdecydowanie! Na co dzień możemy nie zauważać tej potrzeby, jednak wszyscy dobrze wiemy, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Róbmy więc to, zwłaszcza że mamy środki i przejrzyste instrukcje odnośnie mycia rąk! Z wykorzystaniem łagodnych, bogatych w substancje odżywcze kosmetyków, częste mycie rąk nie wyrządzi skórze dłoni żadnej szkody.