Dieta na trądzik. Jak powinna wyglądać dieta przy trądziku?

Wokół związków przyczynowo skutkowych między dietą a wypryskami na twarzy narosło wiele mitów, warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie stwierdzenia można włożyć do jednego worka. Jest tu dużo niejednoznaczności, tzn. brakuje badań, które potwierdziłyby w stu procentach, że dany produkt nasila trądzik. Niemniej, wiele naukowych obserwacji potwierdza fakt, że określone produkty z dużym prawdopodobieństwem przyczyniają się do powstawania wyprysków.

Mowa tu w szczególności o produktach mlecznych. Nie można powiedzieć, że mleko zawsze i u każdego powoduje wypryski, jednak liczne obserwacje potwierdzają, że ten związek jest niezaprzeczalny. Prawdopodobnie winne są temu białka mleka, które mają zdolność podwyższania poziomu insuliny oraz czynnika wzrostu IGF-1, to zaś przekłada się na nasilenie łojotoku. Oczywiście zwiększenie wydzielania łoju nie musi skutkować rozwojem trądziku - wiele zależy od indywidualnych predyspozycji organizmu. Dlatego właśnie niektórzy spożywają duże ilości nabiału i cieszą się zdrowo wyglądającą cerą, podczas gdy inni muszą wyeliminować tę grupę produktów z diety, by zapomnieć o wypryskach.

Badania pokazują, że trądzik może wynikać z niewłaściwego odżywiania. Nie jest też tak, że każdy, kto zajada się czekoladą, za kilka dni zaobserwuje u siebie niechciane „pryszcze”. Jednak u osoby predysponowanej z różnych przyczyn nieodpowiednia dieta może nasilać powstawanie trądziku. Te przyczyny to m.in.: wiek dojrzewania, zaburzenia hormonalne, skłonności rodzinne itp.

Oto kilka wskazówek i podpowiedzi, czego unikać w diecie na trądzik:

• Staraj się unikać słodyczy i żywności o wysokim indeksie glikemicznym. Taka dieta powoduje nadmierny wyrzut insuliny w organizmie. To przekłada się na dalsze niekorzystne przemiany hormonalne, a w konsekwencji na nadmierną pracę gruczołów łojowych. Dieta na trądzik powinna być zatem pozbawiona słodyczy.
• Uważaj na nadmiar mleka i nabiału. Okazuje się, że prohormony zawarte w mleku mogą także pośrednio wpływać na produkcję androgenów, które są bezpośrednio odpowiedzialne za tworzenie się trądziku. Mleko, to obecnie największy podejrzany w tropieniu przyczyn powstawania trądziku i dieta na trądzik powinna je wykluczać!
• Dieta na trądzik wyklucza fast-foody. Zrezygnuj z nich oraz z żywności mocno przetworzonej, pełnej konserwantów. Żywność taka ma najczęściej bardzo wysoki indeks glikemiczny. Może ona nasilać wytwarzanie się wolnych rodników, które także zaostrzają zmiany trądzikowe!
• Ogranicz tłuszcze zwierzęce. Nie tylko przestanie to niekorzystnie wpływać na profil hormonalny, ale także bezpośrednio na skład wydzielanego łoju. To także odgrywa dużą rolę w tworzeniu się niedoskonałości. Jeśli chcesz pozbyć się trądziku, spożywaj więcej oleju rzepakowego czy lnianego.

Produkty o wysokim indeksie glikemicznym (ale przede wszystkim ładunku, który określa zawartość węglowodanów w porcji produktu) nie są pożądane w diecie na trądzik. Produkty z wysokim ładunkiem powodują gwałtowne wyrzuty insuliny do krwi i mogą rozregulowywać gospodarkę insulinową organizmu. Jak już wiesz, wysoki poziom insuliny utrzymujący się stale w organizmie prowadzi do nasilenia łojotoku. Poza tym spożywanie dużych ilości produktów o wysokim ładunku glikemicznym nasila procesy zapalne w organizmie, więc sprzyja zmianom zapalnym na skórze. Badania pokazują, że łój produkowany przez skórę osób jedzących np. dużo słodyczy, znacznie różni się pod względem składu. Jest w nim więcej nasyconych kwasów tłuszczowych, które są gęstsze od kwasów nienasyconych i łatwej zapychają pory. Dieta na pryszcze w rozumieniu diety nasilającej trądzik, to wprawdzie fajna dieta, bo pełna słodyczy, ale z pewnością niezdrowa dla skóry.

To m.in. przez sól sprawcami trądziku są produkty typu fast food, chipsy i inne słone przekąski. Sól również nasila procesy zapalne w organizmie, poza tym może zaburzać skład płynów ustrojowych co również jest (potencjalnym) czynnikiem sprzyjającym pojawianiu się niedoskonałości lub „pryszczy”.

Niektóre składniki uznaje się za nasilające wypryski, ale brakuje na to naukowych dowodów. Jest tak np. z ostrymi przyprawami. Nie ma dowodów na to, że ograniczanie ostrych przypraw zmniejsza nasilenie trądziku. Inne składniki natomiast wydają się działać niekorzystnie na skórę, jednak nie wiadomo, jakie mechanizmy miały za to odpowiadać. Ten przypadek dotyczy np. czekolady. Prawdopodobnie winne jest nie kakao, a wysoki ładunek glikemiczny i duża zawartość cukru w czekoladzie. Potwierdza to badanie, w którym okazało się, że czekolada gorzka, czyli zawierająca dużo kakao a relatywnie mało cukru, nie powodowała wyprysków, natomiast czekolada biała, czyli czekolada bez kakao, a z dużą ilością cukru, nasilała zmiany.

• Pełnoziarniste produkty zbożowe, np. płatki owsiane. Pełne ziarno trawi się dłużej i powoduje wolniejsze uwalnianie insuliny. Wiesz już, że utrzymywanie właściwego poziomu cukru we krwi jest ważne dla osób z trądzikiem. Poza tym pełnoziarniste produkty zwierają witaminy z grupy B, a te odpowiadają za prawidłowy przebieg procesów rogowacenia i regenerowania się naskórka.
• Białko z roślin strączkowych. Białka roślinne nie mają prozapalnego charakteru białek mleka. Krowie mleko warto więc zastępować przynajmniej częściowo mlekiem roślinnym, np. z grochu.
• Warzywa liściaste, np. jarmuż, natka pietruszki. Zielone warzywa zawierają najwięcej antyoksydantów. Są też produktami o niskim indeksie glikemicznym.
• Ryby, pestki, hnasiona, orzechy i oleje bogate w kwasy tłuszczowe omega-3. Dieta przy trądziku nie może się obyć bez omega-3. Ważny jest także stosunek omega-3 do omega-6. Tych drugich kwasów zwykle przyjmujemy wraz z dietą za dużo, a gdy jest ich za dużo, nasilają procesy zapalne. Czego unikać w swoim jadłospisie? Np. oleju słonecznikowego, z pestek winogron i sojowego. Oleje te mają przewagę omega-6. Lepiej zastąp je olejem rzepakowym i lnianym.
• Czerwone i pomarańczowe warzywa. Zawierają beta-karoten, czyli postać witaminy A, znanej z właściwości leczniczych dla skóry.

Prowadź przede wszystkim racjonalny, zbilansowany i zdrowy sposób odżywiania. By pozytywnie wpłynąć odżywianiem na trądzik, dieta powinna być bogata w pieczywo gruboziarniste oraz owoce i warzywa bogate w witaminy i antyoksydanty. One zmniejszają nadmiar wolnych rodników i stan zapalny. Dodatkowo dieta na trądzik musi obfitować w tłuste ryby, pestki, orzechy. Te ostatnie mają dużą zawartość antyoksydantów, kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Szukaj też źródeł cynku i selenu, którym udowodniono bardzo korzystny wpływ na ograniczanie trądziku. A jeżeli dopadnie Cię ochota na słodycze, sięgnij po gorzką czekoladę o zawartości kakao powyżej 70%.

Dieta na trądzik nie wygląda na bardzo skomplikowaną, jednak pod niektórymi względami należy układać ją bardzo starannie (np. dobór tłuszczów roślinnych). Oczywiście nie chodzi o to, by z dnia na dzień pożegnać białe pieczywo i oczekiwać zaniku zmian trądzikowych. Zmiany wprowadzaj stopniowo, przynajmniej część niezdrowych produktów zastępując tymi pożądanymi. Jeśli zauważysz poprawę stanu cery, z pewnością złapiesz większą motywację do kolejnych zmian!

Nie zapominaj też o działaniu od zewnątrz. Podstawa odpowiednia pielęgnacja i oczyszczanie cery – bardzo często przyczyna trądziku leży właśnie w nieodpowiednich nawykach w tych czynnościach. Sięgnij po żel do mycia twarzy, krem do cery mieszanej i tłustej, kremy nawilżające do cery tłustej, a także maseczki oczyszczające.