Budowa skóry i jej funkcje – 13 najważniejszych faktów

Czy wiesz, że skóra nazywana jest największym organem człowieka? U osoby dorosłej skóra zajmuje około 2 m² powierzchni! Grubość zależy zaś od części ciała. Najgrubsza, czyli 4-milimetrowa warstwa znajduje się na dłoniach oraz stopach. Co ciekawe, u osób pracujących fizycznie jej grubość to nawet 10 mm! Z kolei najcieńsza skóra jest na powiekach. Warto zatem poznać budowę i funkcję skóry - tworzy ona swoistą powłokę ciała, która chroni je przed czynnikami zewnętrznymi. Jej wytrzymałość i elastyczność sprzyjają ochronie narządów wewnętrznych.

Budowa skóry i jej funkcje wiążą się z także odbieraniem bodźców zewnętrznych, które trafią do systemu nerwowego. Z kolei wygląd skóry bardzo często zdradza stan zdrowotny Twojego organizmu. Widać po niej również Twój wiek – choć w tym wypadku wiele zdziałasz, stosując odpowiednie kremy do twarzy oraz kosmetyki do ciała. Znając funkcje i budowę skóry, możesz lepiej o nią zadbać oraz szybko wykryć ewentualne nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o budowie i funkcjach skóry człowieka.

W zrozumieniu budowy skóry, schemat okazuje się bardzo przydatny. Rzuć zatem na niego okiem i uruchom wyobraźnię. Budowa skóry człowieka uwzględnia 3 warstwy. Najgłębiej znajduje się warstwa podskórna. Można nazwać ją podściółką tłuszczową, która doskonale izoluje Twój organizm – zarówno przed chłodem, jak i ciepłem. Dzięki niej nie doświadczasz nagłych zmian temperatury. Kobiety mają zwykle nieco więcej tkanki podskórnej (mniej więcej 25%) od mężczyzn (około 15%). To przede wszystkim kwestia czynników hormonalnych, choć znaczenie ma również wiek oraz predyspozycje genetyczne. Co ważne, tkanka podskórna w dużym stopniu odpowiada za elastyczność skóry.

Kolejny element w budowie skóry to skóra właściwa. Jak wygląda budowa skóry właściwej? To środkowa warstwa o największej grubości. Tworzy ją tkanka łączna. Składa się z włókien elastynowych, kolagenowych oraz retikulinowych. Kolagen to mniej więcej 75% masy skóry właściwej, a elastyna około 5%. Właśnie one sprawiają, że jest ona elastyczna, sprężysta i wytrzymała. To włókna odpowiedzialne za młody wygląd skóry. Ich osłabienie i zanik charakteryzuje cerę dojrzałą, która traci młodzieńczą jędrność.

W skórze właściwej znajduje się także kwas hialuronowy, który doskonale wiąże wodę. Budowa skóry ludzkiej w tym obszarze uwzględnia także naczynia limfatyczne oraz krwionośne. Zwężają się one lub rozszerzają pod wpływem temperatury i emocji. Kolejne elementy to mieszki włosowe, a także gruczoły łojowe i potowe. Ich części przechodzą przez naskórek, a ujścia ulokowane są w porach skórnych. Istotny element tej warstwy w budowie skóry to komórki czuciowe. Łączą się one z systemem nerwowym. Dzięki nim odczuwasz dotyk, ból, a także ciepło czy zimno. Budowa skóry ludzkiej obejmuje jeszcze jeden ważny element, czyli naskórek.

Zastanawiasz się, czy budowa skóry twarzy różni się od tej w innych częściach ciała? W pewnym sensie tak. Ma mniej tkanki tłuszczowej oraz w niektórych miejscach jest znacznie delikatniejsza. Dla odróżnienia nazywamy ją cerą. Z kolei budowę skóry głowy od reszty ciała odróżnia mocniejsze owłosienie wynikające z umieszczonych blisko siebie torebek włosowych.

Zewnętrzna warstwa skóry to właśnie naskórek. Tworzy go wielowarstwowy nabłonek płaski, którego komórki nazywamy keratynocytami. Budowa naskórka nie obejmuje naczyń krwionośnych, co sprawia, że ta warstwa skóry cyklicznie obumiera. Złuszcza się w naturalny sposób w 28-dniowym okresie odnowy. Właśnie w naskórku obecne są komórki, odpowiadające za odporność skóry, a także komórki układu nerwowego. Poza tym barwnik w skórze znajduje się właśnie w naskórku. Mówiąc dokładniej – w jego warstwie rozrodczej mieszczą się melanocyty wytwarzające melaninę, która nadaje kolor skórze i włosom.

Poza tym sam naskórek składa się z pięciu warstw. Oto one zaczynając od warstwy zewnętrznej:

• warstwa rogowa,
• warstwa jasna,
• warstwa ziarnista,
• warstwa kolczysta,
• warstwa podstawna.

Budowa naskórka w kosmetologii oraz wszelkich zabiegach pielęgnacyjnych ma szczególne znaczenie. To właśnie na tę warstwę skóry aplikujesz wszelkie kremy przeciwzmarszczkowe oraz złuszczasz ją, stosując peeling do twarzy.

Kwestia tego, jakie są funkcje skóry, okazuje się dość rozległym tematem. Funkcje skóry człowieka w dużym stopniu dotyczą ochrony całego ciała. Skóra chroni Cię przed urazami mechanicznymi, jak również drobnoustrojami, wieloma substancjami chemicznymi czy zanieczyszczeniami środowiska w postaci pyłów makrocząsteczkowych. Funkcja ochronna skóry to również zabezpieczenie ciała przed promieniami UV. Wytwarzanie melaniny odpowiedzialnej za opaleniznę to właśnie mechanizm obronny skóry.

Poza tymi podstawowymi funkcjami skóry ważnymi dla narządów wewnętrznych, ma ona również inne zadania. Należą do nich:

• Percepcyjna funkcja skóry, czyli odbiór bodźców i przekazywanie ich do układu nerwowego. Odpowiada ona za zmysł dotyku.
• Diagnostyczne funkcje skóry właściwej wiążą się z szybką reakcją skóry na wszelkie zmiany w organizmie. Mowa tu o chorobach, niedoborach czy nieprawidłowej pracy narządów – ich objawy zauważysz już na skórze.
• Do głównych funkcji skóry zalicza się termoregulacja, odpowiadająca za utrzymanie temperatury całego organizmu.
• Funkcja immunologiczna skóry wiąże się z komórkami Langerhansa, które uczestniczą w procesach odpornościowych.
• Funkcja resorpcyjna związana jest z naskórkiem. Wchłania on wiele z substancji rozpuszczalnych w wodzie i tłuszczach. Dzięki temu, przez skórę można podawać niektóre z leków, nie podrażniając przy tym jelit i żołądka.

Pewnie wielokrotnie spotkałaś się z określeniem bariera hydrolipidowa skóry, czytając opisy produktów kosmetycznych. Wiesz, czym dokładnie jest? Spieszymy z wyjaśnieniem – otóż warstwa hydrolipidowa to warstwa ochronna skóry. W jej skład wchodzą oczywiście lipidy, ale także pot i łój. To całkowicie naturalne! Zabezpiecza ona skórę przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenia, bakterie czy nawet niesprzyjające warunki pogodowe. Taka budowa skóry zapobiega również jej wysuszeniu, które prowadzi do pękania. Dzięki warstwie hydrolipidowej z naskórka nie ucieka woda.

Możesz zadbać o skórę swojego ciała z NIVEA. Pomogą Ci w tym nasze żele pod prysznic. Klasyk to Pielęgnujący żel pod prysznic Creme Care o unikalnym zapachu kremu NIVEA. Zawiera on pielęgnujące olejki oraz prowitaminę B5. Oczywiście ma także pH przyjazne dla skóry. Sięgnij też po balsamy do ciała, jak np. Olejek w Balsamie NIVEA® Róża i Olejek Arganowy. Ponadto wybierz delikatny żel do mycia twarzy oraz nawilżające kremy do twarzy. My polecamy NIVEA® Odświeżający żel do mycia twarzy i NIVEA Care 3w1 Lekki krem do twarzy.

Skóra to bardzo rozległy i ważny organ ludzkiego ciała. Warto o nią właściwie dbać, ponieważ chroni Twój organizm, a przy tym w duży stopniu wpływa na wygląd. Znając jej budowę, troska o jej dobrą kondycję stanie się łatwiejsza!