Liszaj na twarzy – rodzaje i sposoby pielęgnacji skóry

Potocznie liszajami na twarzy nazywa się rozmaite zmiany w postaci grudek czy czerwonej wysypki. Jednak tak naprawdę pod tę nazwą kryją się aż trzy ściśle określone jednostki chorobowe. Mowa tu liszaju płaskim, twardzinowym oraz rumieniowatym. Omówmy je.

● Co to jest liszaj płaski? To przewlekła choroba skóry oraz błon śluzowych. Zmiany powstają w wyniku przerwania błony podstawnej oraz uszkodzenia komórek podstawnych nabłonka oraz naskórka. Bardzo często wykwity układają się w jednej linii. To choroba, z którą zmagają się głównie kobiety w przedziale wiekowym od 30 do 60 lat.

● Znacznie poważniejsze schorzenie to liszaj rumieniowaty na twarzy. Zwany jest on toczniem rumieniowatym układowym. Ma on dwie postaci, a mianowicie skórną i narządową. Oznacza to, że wykwity charakterystyczne dla choroby pojawiają się nie tylko na skórze, ale i na narządach wewnętrznych oraz stawach. To odmiana, która może dawać pierwsze objawy w postaci silnego bólu stawów. Charakterystyczne zmiany pojawiają się później. Czasami poprzedzają je owrzodzenia w jamie ustnej.

● Liszaj twardzinowy ma charakter przewlekłego zapalenia skóry. Często występuje na twarzy i dłoniach.

W każdym z opisanych przypadków liszaj to schorzenie skóry o przewlekłym charakterze i nie do końca jasnych przyczynach. Występuje on wskutek reakcji immunologicznej organizmu. Oznacza to, że organizm w przebiegu choroby atakuje własne tkanki. Mówiąc o tym, co to jest liszaj na twarzy, musimy też wspomnieć, u kogo pojawia się najczęściej. Otóż obserwuje się tę chorobę u 1% populacji. Może wystąpić u każdej z płci, lecz częściej zmagają się z nim kobiety.

Należy odróżnić różne rodzaje liszaju od liszajca, czyli zupełnie odrębnej choroby. Ze względu na podobne nazwy często myli się te dwa schorzenia. Wobec tego, co to jest liszajec? To mocno zakaźna, lecz na szczęście raczej łagodna w przebiegu choroba. O ile w przypadku liszaja, jego przyczyny nie są w pełni ustalone, o tyle wiadomo, że liszajec zakaźny wywołują bakterie.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o innych zmianach skórnych, zapoznaj się także z artykułami:

● Białe plamy na skórze – o czym mogą świadczyć?

● Gruczoły łojowe – jak działają i dlaczego potrafią sprawiać problemy?

● Czym są kaszaki i o czym świadczą?

To, jak wygląda liszaj na twarzy, zależy od rodzaju, który reprezentuje. Zatem czerwony liszaj na twarzy ma grudkowe, nieco połyskujące wykwity. Charakterystyczne dla tej odmiany są zmiany występujące liniowo np. po zadrapaniu. Mają też białe prążki. Z kolei liszaj rumieniowaty daje inne, charakterystyczne objawy. Jak wygląda liszaj na skórze w tym wypadku? Objawia się on zmianą w kształcie motyla, którego skrzydła rozchodzą się na policzki. Ma ona postać rumienia.

A jak wyglądają liszaje w liszaju twardzinowym? Zmiany mają postać grudek, które układają się w twardniejące z czasem tarczki. Stąd też nazwa tej odmiany choroby. Skóra na zmianach wygląda na błyszczącą i gładką. Czasami pojawiają się też otwarte naczynia w formie małych czerwonych plam. Może nawet dojść do lekkiego krwawienia ze zmian. W niektórych przypadkach objawom skórnym towarzyszy suchość oczu i ust.

Liszaj na nosie, czole czy brodzie w płaskiej odmianie powstaje, gdy układ immunologiczny popełnia błąd i atakuje tkanki organizmu. Niestety, dokładne przyczyny liszaju na twarzy nie są znane. Można jednak wymienić czynniki, które sprzyjają powstaniu zmian. Jeden z nich to wiek. Osoby w średnim wieku są bardziej narażone na liszaj. Ponadto na powstanie liszaja na brodzie i w ogóle twarzy oraz ciele może wpłynąć występowanie choroby wśród członków rodziny. Czynnik sprzyjający rozwojowi choroby to również choroba wirusowa, jak np. zapalenie wątroby typu C. Nie bez znaczenia jest również kontakt z pewnymi chemikaliami, które działają alergizująco. Zalicza się do nich niektóre antybiotyki i leki. Liszaj na czole, wokół ust czy nosie może utrzymywać się od 6 do 12 miesięcy.

Każdy liszaj to dokuczliwa, męcząca choroba, dlatego chorzy poszukują sposobu na to, czym wyleczyć liszaj na twarzy. Oczywiście powinien o tym decydować wyłącznie lekarz. Dermatolog jest w stanie zdiagnozować chorobę na podstawie zaobserwowanych zmian. Aby ją potwierdzić, czasami wykonuje się biopsję z wycinka skóry. Jeśli chodzi o to, czym smarować liszaj na twarzy w formie płaskiej, zaleca się stosowanie maści i kremów z glikokortykosteroidami. Wśród metod działających na powierzchnię skóry, wymienia się również krioterapię oraz fototerapię, czyli naświetlanie metodą PUVA. Poza tym możliwa jest aplikacja zastrzyków z triamcinolem. W trudnych przypadkach włącza się leczenie środkami na bazie sterydów, które kontrolują układ immunologiczny. Czasami przydatne okazują się leki o działaniu przeciwgrzybiczym oraz antybakteryjnym. To, co na liszaj na twarzy zaleci lekarz, zależy od stopnia nasilenia choroby.

Z kolei liszaj rumieniowaty, który oprócz twarzy, zajął także organy wewnętrzne, wymaga leczenia wspierającego pracę narządów. Tutaj zaleca się leczenie immunosupresyjne. W każdej z postaci choroby leczenie domowymi sposobami jest nieskuteczne. Czasami można jednak zastosować metody, które nieco złagodzą dokuczliwy świąd. Dość dobrze sprawdzają się choćby chłodne okłady przykładane do swędzących miejsc. Ponadto niezwykle istotne jest unikanie drapania, które jedynie pogarsza stan zmian.

Przy liszaju na twarzy należy zachować szczególną ostrożność podczas doboru kosmetyków do pielęgnacji twarzy. Dotyczy to kosmetyków do oczyszczania twarzy oraz wszelkich formuł pielęgnacyjnych. Kremy do twarzy powinny nawilżać, a przy tym zabezpieczać naskórek. Najlepiej omówić ich stosowanie z lekarzem.

Tak naprawdę liszaj u najmłodszych występuje rzadko. Dzieci zmagają się raczej z liszajcem zakaźnym, często błędnie zwanym właśnie liszajem. Wygląda on zupełnie inaczej niż liszaj. Rozwój tej choroby zaczyna się dość niewinnie. Najczęściej na twarzy pojawia się niewielka plamka w okolicy nosa bądź ust. Szybko rozrasta się poprzez rozsiewanie. Wskutek tego pokrywa całą okolicę wokół ust. Liszajec może wystąpić z pęcherzami lub bez. W liszajcu pęcherzowym na skórze powstają pęcherzyki wypełnione płynem o jasnej barwie. Następnie płyn ciemnieje, a po dwóch dniach zmiany pękają, zmieniając się w strupy. Z kolei w chorobie bez pęcherzy obserwuje się krosty. One również zmieniają się w strupy o żółtawym zabarwieniu. Czasami pojawia się również gorączka oraz świąd. Leczenie liszajca obejmuje antybiotykoterapię oraz zwiększoną troskę o higienę. Zazwyczaj stosuje się maści, lecz gdy te nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, wdraża się terapię doustną.

Jeśli jednak u malucha doszło do rozwoju liszaju, leczenie może przebiegać inaczej. O tym, czym smarować liszaj na twarzy u dziecka, zdecyduje dermatolog. Rzadki w tej grupie wiekowej liszaj płaski leczy się maścią z glikokortykosteroidami. Równie rzadko u dzieci występuje liszaj pasmowaty. W przebiegu tej choroby wykwity układają się w linijnie ułożone zmiany. To bardzo małe grudki o czerwonym zabarwieniu. Chociaż pojawia się na twarzy, jego główna lokalizacja to kończyny. Ten typ liszaju należy do chorób samoograniczających i zwykle po upływie kilku miesięcy znika. Nie oznacza to jednak, że można zrezygnować z wizyty u lekarza.

Chociaż mianem liszaja potocznie określa się różnego rodzaju zmiany skórne to konkretna grupa chorób autoimmunologicznych. Oczywiście liszaj przyjmuje różne postacie, które opisaliśmy w niniejszym artykule. Podkreślamy, że wszelkie formy liszaju występują na twarzy stosunkowo rzadko, lecz nie można tego całkowicie wykluczyć. I chociaż zwykle choroba ma charakter samoograniczający, nie należy jej ignorować. Wizyta u dermatologa to konieczność. Zdecyduje on o tym, co na liszaj na twarzy u dziecka lub u osoby dorosłej.