Wpływ promieniowania UV na skórę – 10 najważniejszych faktów

Udział promieniowania UVA w falach elektromagnetycznych jest zdecydowanie największy. Ok. 95% całego promieniowania UV to właśnie UVA. Niezależnie od pory roku czy pogody, wartość ta jest stała. UVA przenika przez chmury czy szkło, a także pokonuje barierę ludzkiego naskórka, co sprawia, że promienie tego typu docierają do warstwy skóry właściwej. Chociaż nie powodują oparzeń, to fotostarzenie się skóry już tak! Mają też wpływ na powstawanie nowotworów skóry (docierając do komórek skóry właściwej, mogą zmieniać informację genetyczną w nich zawartą). Odpowiada także za tak zwana opaleniznę natychmiastową, która pojawia się szybko po opalaniu, ale znika po kilku godzinach.

Promienie UVB to ok. 5% promieniowania. Mają zmienną wartość (najwięcej doświadczymy ich latem, podczas silnego słońca). Promieniowanie UVB także dociera przez naskórek do skóry. To ono sprawia, że na ciele pojawia się długotrwała opalenizna, ale także powoduje oparzenia i wpływa na pojawianie się nowotworów skóry. UV B jest zatrzymywane przez chmury i szkło (zakres UV tych promieni jest średni).

Chroni nas przed nim warstwa ozonowa, dzięki czemu nie dociera ono do powierzchni Ziemi. Zakres promieniowania UV w przypadku UVC jest najmniejszy (fale są najkrótsze).

Wybijmy jeszcze 2 ważne fakty, o których należy pamiętać podczas zapewniania sobie odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej:

• Czy słońce opala przez chmury? Tak – przez chmury przenikają promienie UV A odpowiadające za opaleniznę natychmiastową.
• Czy promienie UV przechodzą przez szybę? Tak, ale tylko promienie UVA.

Promieniowanie UVA i UVB może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Co ważne, oddziaływanie promieni UV to nie tylko wpływ na skórę. Sprawdźmy dokładniej, jakie jest działanie promieni Słońca. 

Światło UV charakteryzuje się niestety wysoką szkodliwością dla skóry. Do najważniejszych zaliczyć można:

• Fotostarzenie się skóry – wpływ promieniowania UV na skórę - mówiąc delikatnie - nie jest zbyt pozytywne. On przyczynia się do starzenia się skóry! Promieniowanie UVA wzmaga produkcje wolnych rodników. Te przyczyniają się do zaniku fibroblastów, które produkują kolagen, a ten odpowiedzialny jest za elastyczność i jędrność skóry. Zniszczeniu ulegają także włókna elastynowe, które mają podobne właściwości jak włókna kolagenowe. Promienie UVA przyczyniają się więc do utraty przez skórę jędrności, napięcia i elastyczności, co prowadzi do powstawania zmarszczek. UVA to główny winowajca, jeśli chodzi o starzenie się skóry.
• Oparzenia słoneczne – odpowiada za nie promieniowanie UVB. Wystarczy już kilkugodzinna ekspozycja na silnym słońcu, aby skóra zaczerwieniła się. Oparzeniom towarzyszy ból i pieczenie skóry, a czasem nawet gorączka, dreszcze, wymioty i osłabienie. W wyniku oparzeń słonecznych na skórze dochodzi niekiedy do przebarwień. Na oparzenia pomogą odpowiednie kosmetyki czy okłady z produktów nabiałowych, jak jogurt naturalny. Sprawdź nasze sposoby na oparzenia słoneczne.
• Nowotwory skóry – promieniowanie UVA i UVB ma jeszcze jeden niezwykle negatywny wpływ na skórę. Przyczynia się do powstawania zmian skórnych, jak pieprzyki czy zrogowacenia, które w przyszłości mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe, jak chociażby rak skóry. Najbardziej znany (i jednocześnie najbardziej złośliwy) jest czerniak, jednak istnieją jeszcze inne nowotwory skóry, występujące częściej od czerniaka.
• Promieniowanie może wywoływać nadwrażliwość – uczulenie na słońce to prawdziwa, a do tego bardzo dająca się we znaki przypadłość. Objawy alergii będą widoczne na skórze w postaci poparzeń, rumienia czy wysypki. Więcej o tym piszemy w naszym artykule: Alergia na słońce – przyczyny i sposoby łagodzenia.
• Udar słoneczny (cieplny) – zbyt długa i intensywna ekspozycja na słońce w połączeniu z wysokimi temperaturami i wilgotnością powietrza tworzy zagrożenie udaru słonecznego. Jego objawy mogą być naprawdę poważne, zwłaszcza jeśli zignorujesz pierwsze znaki i w porę nie podejmiesz odpowiednich działań. Sprawdź, czy jesteś w jednej z grup szczególnie narażonych – przeczytaj artykuł Udar słoneczny: co musisz wiedzieć.

Przed promieniowaniem konsekwentnie należy się chronić! Ochrona przeciwsłoneczna składa się z kilku elementów – to przede wszystkim unikanie najsilniejszego słońca i przebywanie na nim przez rozsądny czas, nawadnianie się, osłanianie się przed słońcem za pomocą kapeluszy, czapek i okularów przeciwsłonecznych oraz oczywiście stosowanie odpowiednich kosmetyków do ciała, jak balsamy do opalania, kosmetyki po opalaniu czy kremy z filtrem do twarzy.

Jak stosować te produkty i który z nich jest najlepszy dla Ciebie? Jedną z ważniejszych kwestii jest wysokość filtra, która w dużej mierze zależy od Twojego fototypu skóry. Na rynku znajdziesz zarówno balsamy do opalania SPF 50, jak i z niższym filtrem. Po ten najwyższy sięgnąć powinny przede wszystkim osoby o bardzo jasnej karnacji, ale także kobiety w ciąży, osoby z przebarwieniami skórnymi i licznymi pieprzykami i dzieci, które mają cieńszą, a przez to bardziej podatną na wysuszenie skórę. Możesz także wybrać produkt dedykowany tym ostatnim – balsamy do opalania dla dzieci. Jeśli nie przepadasz jednak za formułą balsamu, sięgnij po wygodny w użyciu spray do opalania lub niezwykle wydajne olejki do opalania.

Warto także wiedzieć, jak skutecznie korzystać z produktów do opalania i jak długo działa filtr przeciwsłoneczny. W skrócie – produkt z filtrem nałóż na wszystkie odkryte części ciała na ok. 30 minut przed wyjściem z domu. Jeśli będąc poza domem ciągle przebywasz na słońcu, na przykład na plaży, kosmetyk nakładaj co ok. 2 godziny, a także po wyjściu z wody (chyba, że produkt jest wodoodporny) oraz wytarciu się ręcznikiem.

Już wiesz, jaki jest wpływ promieniowania UV na skórę. Znasz też podstawowe zasady ochrony przeciwsłonecznej, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo podczas przebywania na słońcu. Dzięki dobrze dobranym kosmetykom możesz korzystać z pozytywnych wpływów promieniowania na skórę i cieszyć się piękną opalenizną przez całe lato!