Łupież pstry – co to takiego?

Łupież pstry to zakażenie naskórka wywołane przez grzyby z rodzaju drożdżopodobnych z gatunku Malassezia. Zwykle dotyczy osób w trakcie okresu dojrzewania oraz po jego zakończeniu. Warto wiedzieć, że przy łupieżu pstrym początkowo trudno o jednoznaczną diagnozę. Pierwsze objawy to jedynie niewielkie plamki o różowym lub beżowym zabarwieniu. Uporczywe swędzenie oraz większe zmiany obserwuje się nieco później. Zatem, co to jest łupież pstry? To rodzaj łupieżu rzadko występującego na skórze głowy, choć te dwie odmiany wywołują te same grzyby.

Opisywana odmiana najczęściej dotyka dorosłych i nastolatków, lecz zdarza się też u najmłodszych. U maluchów trudniej utrzymać prawidłową florę bakteryjną na skórze, co sprzyja rozwojowi choroby. Łupież pstry u niemowlaka czasami pojawia się również w okresie intensywnych zmian hormonalnych – wilgotna, pełna lipidów skóra staje się idealnym miejscem życia dla grzybów. Łupież pstry u dzieci wygląda dokładnie tak samo jak u dorosłych. Ponadto może mu towarzyszyć gorączka, nudności, wymioty, brak apetytu i bóle ciała.

Jak wygląda łupież pstry? Najbardziej charakterystyczne objawy łupieżu pstrego to żółto-brązowe plamy. Zmiany są zwykle owalne lub okrągłe z jasno zaznaczonymi brzegami. Zdarza się, że bywają odbarwione i przybierają różne odcienie. W początkowym okresie wykwity mogą mieć jaśniejszy, różowawy kolor. Z kolei starsze zmiany ciemnieją. W ten sposób powstaje efekt pstrokatej mozaiki – stąd nazwa łupież pstry. W zaawansowanej postaci łupież pstry na ciele objawia się zlewającymi się plamami.

W przeciwieństwie do łupieżu suchego, ta odmiana rzadko dotyka skórę głowy. Zazwyczaj obserwujemy łupież pstry na plecach, szyi, klatce piersiowej, w okolicach pach i na brzuchu. W niektórych przypadkach można też zauważyć łupież pstry na twarzy.

Zdarza się, że zmiany łuszczą się i swędzą. W tym wypadku należy wspomnieć o łupieżu pstrym na głowie. Pojawia się on rzadko, lecz warto mieć go na uwadze. To ważne, aby nie pomylić go ze swędzącą skórą głowy i poddać się odpowiedniemu leczeniu. Co więcej, wykwity łupieżu pstrego nie opalają się. Z tego względu odbarwienia najbardziej widoczne są latem, ponieważ wyraźnie odcinają się od naturalnego koloru skóry.

Jak już wspomnieliśmy, przyczyna łupieżu pstrego to grzyby Malassezia. Co ciekawe, grzyby te stale znajdują się na ludzkiej skórze, a uaktywniają się dopiero w stanach obniżonej odporności organizmu. Można powiedzieć, że czekają one na sprzyjające warunki rozwoju. Żywią się naskórkiem i łojem, dlatego łupież nierzadko pojawia się w okresie dojrzewania. Rozwojowi łupieżu pstrego sprzyja też ciepły klimat, w którym intensywniej się pocimy. Właśnie dlatego często zapadają na niego mieszkańcy obszarów tropikalnych, w których panuje wysoka temperatura i wilgoć.

Przyczyną łupieżu pstrego bywa również zarażenie się od innej osoby. Co zwiększa ryzyko pojawienia się łupieżu pstrego na skórze? Nadmiernie przetłuszczająca się skóra, osłabienie organizmu, uboga dieta, niewłaściwa higiena czy długotrwała antybiotykoterapia.

Z pewnością zastanawiasz się, czy można zarazić się łupieżem pstrym. Niestety, odpowiedź jest pozytywna. Chociaż będące jego przyczyną grzyby stale bytują na naszej skórze, nie zawsze wywołują zakażenie. Inaczej jest w przypadku tych samych grzybów żyjących na skórze innych osób. Do zarażenia może dojść w wyniku użycia szczotki do włosów, ręcznika czy pościeli osoby chorej. Niebezpieczne okazuje się też noszenie niewypranych ubrań należących do kogoś innego. Ponadto istnieje ryzyko zakażenia u kosmetyczki, na basenie lub na saunie. Czy łupież pstry jest bardzo zaraźliwy? Tak, podobnie jak grzybica stóp czy paznokci. Zawsze zachowuj ostrożność w kontaktach z osobami chorymi oraz we wspomnianych miejscach publicznych.

Kuracja obejmuje stosowanie specjalnych płynów, emulsji oraz maści na łupież pstry o działaniu przeciwgrzybiczym. W ich składzie powinien znaleźć się ketokonazolem lub klotrimazolem. Inny ważny element leczenia to szampon przeciwłupieżowy. W tym wypadku odpowiednie okazują się produkty stworzone do walki ze zwykłym łupieżem. Warto zatem wybierać kosmetyki do włosów z kwasem salicylowym, siarczkiem selenu, solą cynkową pirytionu oraz smołą pogazową. Szampony do włosów o działaniu przeciwłupieżowym mają za zadanie łagodzić świąd, nawilżać oraz odżywiać skórę głowy (w innym wypadku łatwo o nabawienie się suchej skóry głowy). Gdy opisane działania nie przynoszą rezultatów, dermatolog zapewne zaleci włączenie kuracji ogólnoustrojowej z użyciem tabletek doustnych.

Zdarza się, że nawet jeśli leczenie łupieżu pstrego przyniosło określony rezultat, problem powraca. Właśnie dlatego tak istotna okazuje się profilaktyka. Dbaj o odpowiednią higienę ciała oraz nie zapominaj o stosowaniu odpowiednich środków ochrony przeciwgrzybiczej, zwłaszcza we wspomnianych wcześniej miejscach publicznych. Co poza tym? Przywiązuj też dużą wagę do czystości bielizny, pościeli i ręczników.

Łupież pstry nie jest bardzo groźną chorobą, lecz wymaga uważnego traktowania. Stosując odpowiednie środki z pewnością się go pozbędziesz. Pamiętaj również o profilaktyce przeciwłupieżowej!